Thanh lọc lỗi tật phổ biến
Kenny Troiano/Maximus Troy Publications

Chế độ thanh lọc phải được áp dụng một cách liên tục, từ khi gà mới nở cho đến cuối đời. Gà bị thanh lọc bởi nhiều lý do, nhưng để thanh lọc một cách thích hợp, trước tiên bạn phải hiểu thanh lọc là gì.

Mục đích của mỗi nhà lai tạo là tạo ra chiến kê có chất lượng cao nhất. Để đạt được điều này, hãy khởi đầu bằng việc tuyển chọn gà giống càng hoàn hảo càng tốt, và ở độ tuổi thích hợp. Chế độ thanh lọc nên ưu tiên cho những con thể hiện đôi chút tiến bộ so với cha mẹ. Dưới đây là những mục tiêu thanh lọc đơn giản, tuy nhiên, tôi áp dụng chúng cho trại của mình:

* Dị tật
* Dáng xấu
* Màu của lông, mắt, chân, mặt và tai không thích hợp
* Tính nết xấu, và
* Đá dở, gà bị thanh lọc hầu như đều rơi vào các trường hợp này

Tôi thanh lọc ở mọi độ tuổi của gà, và thanh lọc gà con cũng như gà trưởng thành, gà trống cũng như gà mái. Thật mất thời gian và tốn kém khi nuôi những con vốn yếu ớt và dị tật. Thanh lọc lần nữa với những con lớn chậm, hay không mạnh khoẻ, hay nói cách khác là còi cọc.

Thời điểm thanh lọc là bất kỳ khi nào tôi tìm ra lý do để loại bỏ một cá thể nhất định. Thông thường, việc này xảy ra vào những đợt kiểm tra thông thường. Chẳng hạn:

* Khi chuyển gà con từ lồng sưởi vào chuồng nuôi ở bốn tuần tuổi
* Khi chuyển gà trống và mái tơ cỡ chim cút từ chuồng nuôi ra bãi chăn thả ở sáu đến tám tuần tuổi
* Và khi bắt gà trống và mái tơ nhốt chuồng ở sáu tháng tuổi
* Hay khi tuyển chọn gà giống.

Những lúc đó, tôi kiểm tra các dị tật chẳng hạn như:

* Ngón gãy (crooked toe) và chân vịt (duck-toe)
* Cột sống bất thường, chẳng hạn như ngực gãy hay lưng gù
* Tổn thương gối hay gối chụm (knock-knee)
* Mỏ gãy (crooked beak)
* Tổn thương hay dị tật liên quan đến mắt
* Cánh gãy hay cánh chẻ (split wing)
* Tật đuôi chẳng hạn như đuôi sờn (wry tail), đuôi sóc (squirrel tail) hay đuôi sụp (down tail)
* Và dáng xấu.

Trên đây là một số tật mà tôi thanh lọc. (Để có thêm thông tin, hãy đọc “Gamefowl Breeders Manual and Cockers Guides – Volume One and Two". Thông tin trong sách sẽ cung cấp cho bạn những ý tưởng hay về chủ đề mà tôi đề cập).

Không chỉ nhìn bằng mắt, bạn phải tận tay bồng và kiểm tra từng con, mỗi lần một con.

Tôi cũng loại bỏ những con bị "còi", vốn nhỏ hơn nhiều so với anh chị em cùng bầy, bởi vì kích cỡ khi trưởng thành của chúng sẽ rất nhỏ. Nếu đem lai tạo, chúng cũng tạo ra bầy gà "đẻn". Những bầy gà quy mô nhỏ có thể bị thoái hoá rất nhanh, đặc biệt là khi bạn không nỗ lực tuyển chọn dựa trên các tiêu chí về sức khoẻ, sự sinh động (vigor), kích cỡ, tuổi thọ và khả năng sinh sản. Trong mọi trường hợp, hãy ưu tiên cho khả năng kháng bệnh, dáng đẹp và nết tốt. Tất cả những con không đạt đều phải tiễn "vào nồi".

Khi mới kiếm được gà giống, thật bình thường khi bạn muốn lai tạo tối đa. Tuy nhiên, sau khi thế hệ con đầu tiên ra đời và trưởng thành, hãy bắt đầu thanh lọc bất kỳ lỗi nào, nhờ vậy bầy gà không những chỉ toàn gà tốt, mà còn là những con có khả năng chuyển giao phẩm chất của chúng cho đời con. Để ý đến gà mái cũng nhiều như gà trống. Chúng chiếm tối thiểu 50% bầy gà giống, trong một số trường hợp còn nhiều hơn.

Tôi hy vọng bạn sẽ thích bài viết này, và đó là những thông tin mà tôi cung cấp để giúp bạn cải thiện bầy gà của mình. Nên nhớ rằng, nếu ai cũng nỗ lực để tạo ra gà hay, tức gà tổng hợp nhiều thứ (từ ngoại hình, tính cách cho đến năng lực) thì tất cả đều được hưởng lợi. Hy vọng bạn có mùa lai tạo thành công!

Trân trọng, Kenny Troiano